Kayıp Aranıyor (Sait Faik Abasıyanık)



Hayatı


Ara Güler tarafından çekilen fotoğrafı
18 Kasım 1906’da Adapazarı’nda dünyaya geldi. Çocukluğu Adapazarı’nda geçti.  Kurtuluş Savaşı‘ndan sonra ailesi İstanbul’a yerleşince İstanbul Sultanisi’ ne girdi. Onuncu sınıfta bir öğretmene yapılan şaka yüzünden sınıfı dağıtılınca Bursa Erkek Lisesi’ne geçti, 1928′de buradan mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin Türkoloji Bölümü’nde bir süre eğitim gördü. Ekonomi öğrenimi için İsviçre Lozan’a gitti. Kısa süre kaldı ve Fransa’ya geçti. 3 yıl Fransa’da Grenoble’da yaşadı. Eğitimini yarım bırakarak 1933′te İstanbul’a döndü. Kısa bir süre Halıcıoğlu Ermeni Yetim Mektebi’nde Türkçe grup dersleri öğretmenliği yaptı. Babasının desteğiyle girdiği ticarette de başarılı olamadı. Daha sonra hiçbir işle uğraşmadı. Geçimini babasından kalan mirasla sürdürdü.

Şiir yazmaya İstanbul Sultanisi’ndeki öğrencilik günlerinde başladı. Öyküye Bursa’daki öğrencilik zamanında geçti. İlk öyküsü “Uçurtmalar” 9 Aralık 1929′da Milliyet gazetesinin sanat sayfasında yayınlandı. 1934-1940 arasında Varlık, Ağaç, Servet-i Fünun Uyanış, Ses, Yeni Ses, Yaprak, Yenilik gibi dergilerde yayınlanan öykülerinle tanınmaya başladı. 1934’den itibaren kendini neredeyse bütünüyle öyküye veren yazar; denizi, emekçileri, çocukları, yoksulları, issizleri ve balıkçılar yalın, şiirsel bir dille anlatarak Türk edebiyatına yeni bir öykü anlayışı getirdi. Daha önce Atatürk’ü de onur üyeliğine seçen, ABD’deki Uluslar Arası Mark Twain derneği tarafından çağdaş edebiyata yatığı katkılarından dolayı onur üyeliğine seçildi. 11 Mayıs 1954’de sirozdan İstanbul’da öldü.
Ölümünden sonra Burgaz Ada’daki evi müze haline getirildi. Annesi “Sait Faik Hikâye Ödülü”nü oluşturdu.


 Kitabın adından anlaşıldığı gibi biz burada Sait Faik’i de arayacağız. Birçok yazar ve şair eserlerinde kendilerinde parçaları barındırırlar. Sait Faik'te bu yazarlardan biriydi. Eserleri biraz dikkatli incelersek küçük detaylarla yazarın hayatına bir köprü kurabiliriz. Sait Faik’in hayatını okuduktan sonra “Kayıp Aranıyor” eserinde de böyle bir ilişkinin olduğu kanısına vardım. Çünkü; Sait Faik, hayatı boyunca çevresine uyum sağlayamamıştı ve bu uyuşmazlık onun her şeyden şikâyet etmesine sebep olmuştu. Kayıp Aranıyor'daki baş karakter olan Nevin de böyle bir karakter. Kendisini ne konsolos kızı ne de tam olarak bir  balıkçı karısı gibi görebiliyor.  Hikâyelerindeki karakterlerde olumsuz yön aramaması ve onları iyi yanları ile göstermesinin sebebinin, yazarın ideale ulaşma arzusu olduğu söylenir. Nevin de kitaptaki karakterlerin olumsuz yanlarını görmektense iyi yanlarını görmeye çalışmaktadır.Annesi, Makbule Hanım'ın "Şatafattan nefret ederdi. Dolabında her şey bulunduğu ve ailevi durumumuz iyi olduğu halde ekseriya başına bir kasket ayağına bir pantolon geçirerek balıkçı arkadaşlarıyla gününü gün ederdi" tespitlerine katılan Yaşar Nabi Nayır ise Abasıyanık hakkında "Aristokrat değildi. Halktan üstün görünmeye çalışandan hoşlanmazdı. Herkes gibi olmak, herkese uymak isteği onda sonradan edinilmiş bir his değildir. Doğuştan gelme bir tabiattır." dedi. Kitapta da bize Nevin'den şöyle bahsedilmiştir ; " Köyün içinde kim olursa olsun, boyacı çırağından; kahveci Hasan'dan ; Balıkçı Yusuf''dan, Kunduracı Avram'dan, Zerzavatçı Apostol'a kadar konuştuğunun koluna girer; bir aşağı bir yukarı iskele boyunda dolaşarak adamın derdini canla başla dinlerdi. Dinlerken de dört yanını görmezdi. Barbunyacı Deli Laz'a meyhanede rakı ısmarlar. Kendisi de Laz'la beraber tezgah başında barbunyacı gibi çatala dokunmadan istrongilos balığını eli ile alı, istrongilos yeni tavadan çıktığı için ağzının içinde üfleye üfleye iki kadeh rakı içerdi, iskelenin üstünde belediye doktorunun genç, şık karısıyla konuşurken babanın üstüne oturur, saçını parmağı ile tarar, dişini kibrit çöpü ile karıştırır, şık hanımların vapur beklediği salonda sonbaharda, inci gibi dişleri ile ayva ısırırken boğazında kalırsa çımacıya sırtını yumruklatırdı." Bu tanımdan anladığımız gibi bir nevi Nevin ile kendini özdeştirmiştir.  

Kaynakça:
Ergin/Metin/Sait Faik'in Annesi Oğlunu Anlatıyor/Cumhuriyet Gazetesi/19 Eylül 1954/Sayfa 5
 Nayır/Yaşar Nabi/Sait Faik İçin Notlar/Varlık Dergisi/1 Temmuz 1954/No:408/sayfa 8
Abasıyanık/Sait Faik/Kayıp aranıyor/Yapıkredi Yayınları/Ekim 2002

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder